TS. Nghiêm Xuân Huy, cựu sinh viên K40 ngành Thông tin - Thư viện, hiện nay là Viện Trưởng Viện Đảm bảo Chất lượng, ĐHQGHN

Từ bỏ ngành “hot” để theo đuổi đam mê

Tuy ngành đăng ký nhập học là Luật học, một ngành “siêu hot” lúc bấy giờ nhưng mô hình đào tạo của ĐHQGHN khi đó yêu cầu sinh viên dành 1,5 năm đầu để học chương trình đào tạo đại cương rồi mới đăng ký học chuyên ngành, nên Huy có thời gian quan sát, suy nghĩ và lựa chọn hướng chuyên môn phù hợp với mình. Và anh đã quyết định lựa chọn ngành Thông tin - Thư viện.  “Tôi lựa chọn ngành này bởi niềm đam mê và mối quan tâm tới công nghệ thông tin, việc xử lý thông tin trong xã hội mới, mong đợi được làm việc trong một môi trường năng động, tích cực. Lựa chọn một ngành hoàn toàn mới, tôi chấp nhận những khó khăn về điều kiện học tập, những thiếu thốn về kinh nghiệm của những người đi trước, nhưng tôi cũng có những cơ hội nghề nghiệp, những trải nghiệm mới”, anh Huy chia sẻ.

Sau khi học chuyên ngành, anh được nhận học bổng của Ngân hàng Sanwa (Nhật Bản) dành cho sinh viên có thành tích học tập xuất sắc. Số tiền học bổng tuy không nhiều nhưng đã giúp anh mua một chiếc máy tính để bàn chung với các bạn và học ngoại ngữ. Và với tấm bằng Đại học Đại cương, anh đủ điều kiện để thi vào ngành tiếng Anh, văn bằng 2, hệ chính quy của Trường Đại học Ngoại ngữ. “Tôi đã đúng khi quyết định học Văn bằng 2 tiếng Anh, bởi nó giúp tôi đáp ứng những điều kiện “đủ” để thực hiện ước mơ du học sau này. Đến năm học thứ 3, tôi được Ban Giám hiệu Trường ĐHKHXH&NV ký hợp đồng tạo nguồn để sau này làm giảng viên. Sau khi tốt nghiệp (năm 1999) và làm giảng viên tại trường, đến năm 2004, tôi nhận được học bổng thuộc Đề án 322 của Chính phủ đi du học thạc sĩ tại Australia. Năm 2008, tôi tiếp tục nhận được học bổng du học tiến sĩ tại đất nước này. Học bổng do Chính phủ Australia cấp, dành cho các ứng viên có năng lực lãnh đạo tiềm năng: Australian Leadership Awards”, anh Huy cho biết.

Trở về nước năm 2012, anh được Trường giao nhiệm vụ làm Phó Giám đốc Trung tâm Đảm bảo chất lượng đào tạo của Trường. Chính trong thời gian này, anh có sáng kiến thành lập Trung tâm Tư vấn và Hỗ trợ đào tạo (CASA), phục vụ hoạt động đổi mới đào tạo, năng lực giảng dạy của giảng viên và hỗ trợ việc học tập, hướng nghiệp của sinh viên. CASA đã triển khai được nhiều hoạt động, sự kiện đặc biệt hữu ích cho giảng viên và sinh viên, giúp không khí dạy và học trong nhà trường trở nên tươi mới, khởi sắc. Năm 2017, anh được lãnh đạo ĐHQGHN tin tưởng giao nhiệm vụ là Viện trưởng Viện Đảm bảo chất lượng giáo dục, ĐHQGHN.

Nói về mái trường mà mình gắn bó rất lâu, anh Huy cho biết, không chỉ cá nhân anh mà sinh viên ngành Thông tin - Thư viện nói chung đều được thụ hưởng những giá trị giáo dục rất tiên tiến khi học tập tại Trường ĐHKHXH&NV. Cụ thể, sinh viên được tiếp xúc, đón nhận tri thức, kỹ năng từ những thầy cô là chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực của mình.

Anh cho biết thêm, sinh viên hiện nay may mắn hơn nữa bởi, Khoa Thông tin - Thư viện không chỉ có truyền thống phát triển hơn 30 năm mà còn có đội ngũ giảng viên nhiều kinh nghiệm, được đào tạo bài bản ở trong và ngoài nước như: Mỹ, Australia, New Zealand, châu Âu, Nga… Do đó, sinh viên được tiếp cận những phương pháp, phong cách giảng dạy, làm việc chuyên nghiệp, hiện đại, lối tư duy mạch lạc và năng lực giải quyết vấn đề rất tốt. Thực tiễn cho thấy, hầu hết các nhà tuyển dụng thuộc lĩnh vực Thông tin - Thư viện đều thừa nhận về tính năng động, sáng tạo, kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong các hoạt động chuyên môn của sinh viên tốt nghiệp ngành Thông tin - Thư viện của Trường ĐHKHXH&NV, ĐHQGHN.

Khi thông tin là sức mạnh

Anh Huy chia sẻ, Cách mạng công nghiệp 4.0, Xã hội thông tin, Kinh tế tri thức là những xu thế phát triển tất yếu và mạnh mẽ của nhân loại trong thời gian tới. Điểm chung của những xu thế này chính là “thông tin”. Bởi lẽ, một xã hội văn minh là xã hội có môi trường thông tin lành mạnh, minh bạch, không bị “tin xấu, tin bẩn” làm vẩn đục; quốc gia giàu mạnh là quốc gia giàu thông tin và làm chủ được nguồn lực thông tin.

“Ở xã hội hiện đại ngày nay, vai trò của các giám đốc thông tin (CIO) tại các doanh nghiệp, các chuyên gia phân tích, đánh giá thông tin khách hàng và thị trường tại các tổ chức thương mại, các chuyên gia quản trị nội dung, tương tác khách hàng trong các sàn giao dịch điện tử, những cán bộ thư viện thông thái ở các cơ quan thông tin - thư viện, những nhà giáo, nhà khoa học về lĩnh vực thông tin, thư viện trong các trường đại học rất quan trọng. Như thế để thấy tầm quan trọng của ngành Thông tin - Thư viện, hay Thông tin học, Quản lý thông tin trong cuộc sống hiện nay. Không chỉ giúp tạo lập nền tảng thông tin cho sự phát triển kinh tế, xã hội, ngành học này còn giúp nâng cao và làm phong phú hơn nguồn nhân lực cho sự phát triển quốc gia”, anh Huy khẳng định.

Anh Huy cũng nhấn mạnh thêm, ở mỗi giai đoạn phát triển, ngành Thông tin - Thư viện tham gia vào xã hội với vai trò đặc thù và phù hợp. Khi thông tin trở thành nguồn lực của sự phát triển như hiện nay thì ngành Thông tin - Thư viện có thể đóng vai trò là nơi cung cấp nguồn nhân lực cho hoạt động quản trị thông tin, quản trị tri thức, quản trị nội dung, làm giàu thông tin cho xã hội, cho đất nước. Và điều đó cũng có nghĩa là, Thông tin - Thư viện trở thành lĩnh vực thực sự năng động, phù hợp trong bối cảnh xã hội mới.

Hiện tại, trong vai trò của người làm công tác đảm bảo chất lượng giáo dục, anh Huy thường xuyên phải xử lý một lượng thông tin lớn để ra quyết định. “Đơn vị tôi đang công tác, Viện Đảm bảo chất lượng giáo dục, là đơn vị đầu mối, tham mưu, giúp việc cho Ban Giám đốc ĐHQGHN điều phối các hoạt động đảm bảo chất lượng, đánh giá và kiểm định chất lượng giáo dục, quản trị đại học và xếp hạng đại học. Sứ mệnh của Viện là giúp Ban Giám đốc ĐHQGHN đảm bảo các mặt hoạt động bên trong ĐHQGHN đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng trong nước và quốc tế, nâng cao uy tín, vị thế và tăng cường năng lực cạnh tranh quốc tế của ĐHQGHN trong các bảng xếp hạng đại học. Đây đều là những công việc đòi hỏi năng lực thu thập, khai khác, đánh giá, tổng hợp thông tin ở mức cao. Bằng vốn kiến thức đã được tích lũy trong quá trình học tập, phương pháp và tư duy của người quản trị thông tin, tôi đã thực hiện tốt nhiệm vụ của mình, dẫn dắt đơn vị đạt được những thành công nhất định. Chúng tôi tự hào có phần đóng góp không nhỏ trong vị thế xếp hạng quốc tế của ĐHQGHN hiện nay (trong nhóm 1.000 trường đại học hàng đầu thế giới), trong việc hình thành hệ thống đảm bảo chất lượng bên trong và văn hóa chất lượng rộng khắp trong ĐHQGHN”, anh Huy khẳng định.

Nói về chất lượng đào tạo ngành Thông tin - Thư viện hiện nay, anh Huy cho rằng, ngành Thông tin - Thư viện của Trường ĐHKHXH&NV luôn có sự điều chỉnh, thay đổi cho phù hợp với thực tiễn thị trường lao động và nhu cầu phát triển đất nước. Cụ thể là đã có những điều chỉnh tích cực theo hướng liên ngành, hiện đại, từng bước phù hợp các xu thế và yêu cầu thực tiễn. Ngoài những khối kiến thức truyền thống, cốt lõi của ngành, thì nhiều khối kiến thức mới liên quan đến quản trị và công nghệ đã được cập nhật vào chương trình đào tạo như: quản trị thông tin, quản trị tri thức, quản trị nội dung, năng lực thông tin, năng lực số, quản trị dự án, ngôn ngữ lập trình, thư viện số… Đây đều là những khối kiến thức có thể đáp ứng được yêu cầu cho công việc tương lai của sinh viên tốt nghiệp.

Bên cạnh đó, mặc dù là đơn vị đào tạo thiên về lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn, nhưng trong hệ thống ĐHQGHN, Trường ĐHKHXH&NV luôn là đơn vị đi đầu trong các sáng kiến, đổi mới đào tạo. Chẳng hạn, Trường là đơn vị đầu tiên trong ĐHQGHN tiên phong chuyển đổi mô hình đào tạo từ niên chế sang tín chỉ, tiên phong trong đầu tư phát triển hạ tầng CNTT hiện đại phục vụ đào tạo.

“Tuy vậy, mặc dù đã có nhiều nỗ lực trong thời gian gần đây, ngành Thông tin - Thư viện của Trường nên thúc đẩy đa dạng hóa hơn nữa hoạt động hợp tác với các doanh nghiệp, tổ chức trong lĩnh vực công nghiệp thông tin, giúp sinh viên dễ dàng thích nghi với môi trường công việc ngay sau khi tốt nghiệp”, anh Huy nhận xét.