Phó Giám đốc ĐHQGHN Phạm Bảo Sơn, Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo ĐHQGHN Vũ Minh Giang cùng đại diện lãnh đạo một số đơn vị thành viên, trực thuộc ĐHQGHN tham dự.

Tham dự còn có đại diện lãnh đạo UBND tỉnh, Sở, Ban ngành hữu quan tỉnh Bắc Giang, Giáo hội Phật giáo Việt Nam cùng đông đảo chuyên gia, nhà khoa học, học giả, tăng ni, phật tử đến từ các trường đại học, học viện trong lĩnh vực phật học cả nước.

Cầu nối để lan tỏa không gian văn hóa Phật giáo Bắc Giang

Phát biểu khai mạc hội thảo, Viện trưởng Viện Trần Nhân Tông, ĐHQGHN Nguyễn Tiến Vinh cho biết, Hội thảo “Không gian văn hóa Phật giáo Bắc Giang “Tây Yên tử” có ý nghĩa quan trọng đối với Viện Trần Nhân Tông. Thông qua hội thảo các nhà khoa học, nhà chính khách, học giả cùng làm sáng rõ, lan tỏa những giá trị mang tính di sản và đương đại một cách có hệ thống và toàn diện, bao gồm cả những phát hiện khoa học mới về Phật giáo Bắc Giang - Tây Yên Tử. Từ đó, đưa ra những giải pháp đối với tiềm năng, cơ hội và thách thức của địa phương nhằm bảo tồn, phát huy, những giá trị này có thể tạo thành nguồn lực cho sự phát triển nhân văn, hài hòa và bền vững. Hội thảo là hoạt động nối tiếp liên quan phật giáo Trúc Lâm, Phật Hoàng tại tỉnh Bắc Giang; tiếp tục thực hiện định hướng phối hợp với địa phương trong nhiệm vụ nghiên cứu khoa học với mục tiêu từng bước làm sáng tỏ về vai trò của Phật giáo đối với các vấn đề xã hội đương đại.

Chia sẻ tại hội thảo, Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Bắc Giang TS.Mai Sơn bày tỏ cảm ơn ĐHQGHN đã phối hợp cùng tỉnh tổ chức hội thảo khoa học quốc gia ý nghĩa này.

Ông Mai Sơn cho biết, văn hóa Phật giáo là một bộ phận quan trọng góp phần tạo nên bức tranh văn hóa Bắc Giang đa dạng, phong phú, đậm đà bản sắc dân tộc. Tỉnh Bắc Giang xác định, bảo tồn và phát huy di sản văn hóa Phật giáo nói chung, di sản văn hóa Phật giáo Trúc Lâm Yên Tử nói riêng gắn với phát triển du lịch văn hóa tâm linh bền vững là nhiệm vụ quan trọng đối với các cấp chính quyền và nhân dân toàn tỉnh.

Trong những năm gần đây, tỉnh Bắc Giang đã nỗ lực cao trong việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa Phật giáo, xuất bản nhiều cuốn sách ấn phẩm nghiên cứu, tuyên truyền, tổ chức nhiều cuộc khai quật khảo cổ, lập hồ sơ khoa học đề nghị xếp hạng di tích các cấp, tổ chức các cuộc hội thảo khoa học. Con đường hoằng dương Phật pháp của các Phật tổ thiền phái Trúc Lâm Yên Tử đang được đầu tư nghiên cứu, triển khai với các hoạt động cụ thể nhằm khai thác tiềm năng, lợi thế cảnh quan thiên nhiên gắn với dấu tích chùa tháp liên quan đến Phật giáo Trúc Lâm Yên Tử để xây dựng thành sản phẩm du lịch trọng điểm của tỉnh.

Tuy nhiên, nguồn thông tin tư liệu liên quan đến Phật giáo, văn hóa Phật giáo Bắc Giang qua các thời kỳ lịch sử còn ít và chưa mang tính hệ thống; các công trình, tác phẩm nghiên cứu chuyên sâu về văn hoá Phật giáo Bắc Giang số lượng còn khiêm tốn; việc đề xuất các giải pháp bảo tồn, phát huy di sản văn hóa Phật giáo gắn với phát triển du lịch còn hạn chế.

“Do vậy, chúng tôi tin tưởng và hy vọng rằng việc tổ chức Hội thảo khoa học cấp quốc gia “Không gian văn hóa Phật giáo Bắc Giang (Tây Yên Tử)” không những là dịp để các đại biểu, nhà khoa học trao đổi, thảo luận, cung cấp nguồn thông tin, tư liệu phong phú, hữu ích, có giá trị chất lượng cho việc bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa Phật giáo tỉnh Bắc Giang, nhất là Phật giáo Trúc Lâm Yên Tử mà còn góp phần làm sáng tỏ vai trò của Phật giáo đối với xã hội đương đại, những vấn đề mới phát sinh, những thách thức đối với sự phát triển trong tương lai của Phật giáo.

Đây sẽ là cơ sở để hoạch định chính sách, đắc lực cho sự nghiệp phát triển kinh tế, văn hóa xã hội của Bắc Giang”, ông Mai Sơn nhấn mạnh.

Phát hiện mới về không gian văn hóa Phật giáo Bắc Giang - Tây Yên Tử dưới góc nhìn khoa học

Bắc Giang - Tây Yên Tử còn là một trong những vùng đất ghi dấu ấn sự phát triển và hưng thịnh của Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử, là chặng đường quan trọng trên con đường hoằng dương Phật pháp của vị Sơ tổ của Phật giáo Trúc Lâm - Phật hoàng Trần Nhân Tông. Những giá trị văn hóa, bao gồm cả giá trị văn hóa vật chất và giá trị văn hóa tinh thần của Phật giáo Bắc Giang - Tây Yên Tử được hình thành, kết tinh từ một không gian với những điều kiện tự nhiên, bối cảnh lịch sử, con người hết sức đặc biệt.

“Ngày nay, không gian tự nhiên - xã hội địa linh nhân kiệt này tiếp tục đem lại những giá trị mới cho Phật giáo Bắc Giang, tạo ra những tiềm năng mới, làm cho Phật giáo cùng với những yếu tố tự nhiên - xã hội đó thành những nguồn lực tinh thần, vật chất cho sự phát triển mới của vùng, địa phương”. – PGS.TS Nguyễn Tiến Vinh nhấn mạnh.

Chia sẻ về phát hiện mới tại hội thảo không gian văn hóa Phật giáo Bắc Giang – Tây Yên Tử, Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo Viện Trần Nhân Tông GS.TSKH Vũ Minh Giang cho biết: Đây là hội thảo khoa học quốc gia mang tính liên ngành cao về không gian văn hóa Phật giáo Bắc Giang. Bắc Giang – Tây Yên Tử là cái nôi của văn hóa Phật giáo, là địa danh tạo dựng bệ đỡ tư tưởng cho cả bề dày lịch sử. Những giá trị văn hóa tại Bắc Giang đã được các nhà nghiên cứu, nhà khoa học lý giải bằng những sản phẩm nghiên cứu thiết thực.

Ý nghĩa của hội thảo là góp phần nâng tầm nhận thức về không gian văn hóa Bắc Giang – Tây Yên Tử, nền tảng và tạo dựng giá trị văn hóa Trúc Lâm lên tầm cao mới tới cộng đồng. Các nhà khoa học, học giả sẽ góp phần đưa ra các giải pháp, khai thác tài nguyên của tỉnh đưa những di sản này phải biến thành tài nguyên văn hóa. GS.TSKH Vũ Minh Giang hy vọng, thông qua hội thảo sẽ khởi đầu cho sự vào cuộc của các ngành hữu quan. Là cơ sở khoa học cho sự phát triển giữa nhà quản lý, nhà khoa học và nhà đầu tư để trong thời gian tới Bắc Giang sẽ để lại dấu ấn bằng các sản phẩm văn hóa thiết thực trong và ngoài nước.

Sau hội thảo, mỗi đại biểu tham dự sẽ là những sứ giả lan tỏa văn hóa Phật giáo tới người dân Bắc Giang nói riêng và con người Việt Nam nói chung hiểu hơn về văn hóa Phật giáo, giúp nâng tầm nhận thức một cách khoa học về Phật giáo Việt Nam. Nhằm hướng con người phát triển toàn diện hơn, từ đó sẽ có một xã hội phát triển giàu mạnh và hạnh phúc, GS.TSKH Vũ Minh Giang nhấn mạnh.

Với sự quy tụ nhiều chính khách, nhà nghiên cứu, học giả đến khắp mọi miền tổ quốc, trên nhiều phương diện, lịch sử, triết học, văn học,…, Hội thảo đã đưa ra những phát hiện mới, đánh giá rất mới và phát huy giá trị văn hóa Phật giáo tại Bắc Giang – không gian văn hóa Phật giáo – Tây Yên Tử.  

Nhiều đại biểu tham dự hội thảo đến từ Bắc Giang chia sẻ, những chuyên gia tham dự đều ít nhiều có kiến thức về Tổ Trúc Lâm và chúng tôi cho rằng hội thảo là sự kiện mở ra cơ hội cho đầu tư du lịch tỉnh Bắc Giang trong thời gian tới.

Cũng trong khuôn khổ của Hội thảo, các đại biểu và các nhà khoa học đã đi thực tế tại Chùa Vĩnh Nghiêm, ngôi chùa được công nhận là một trong những trung tâm Phật giáo Trúc Lâm thời nhà Trần và Thiền Viện Trúc Lâm Phượng Hoàng - công trình tâm linh có ý nghĩa quan trọng với người dân Bắc Giang, sở hữu địa thế tuyệt đẹp cùng dấu ấn kiến trúc đặc biệt.