KHÁT VỌNG NÂNG TẦM ẨM THỰC VIỆT
HUPTECH gồm các thành viên là giảng viên, chuyên gia về Tự động hóa, Công nghệ thông tin, Công nghệ Sinh học và các sinh viên Trường ĐH Công nghệ, Trường ĐH Kinh tế, Trường ĐH Luật. Với mong muốn nâng tầm giá trị cho món dưa muối, cà muối của Việt Nam sánh ngang với món kimchi - không những mang về cho Hàn Quốc hàng triệu đô la Mỹ mỗi năm mà còn trở thành biểu tượng cho nền văn hóa quốc gia, nhóm HUPTECH đã bắt tay vào việc hiện thực hóa ý tưởng của mình. Đại diện nhóm HUPTECH, sinh viên Phùng Trường Trinh (Khoa Công nghệ Nông nghiệp, Trường ĐH Công nghệ) chia sẻ, ý tưởng xuất phát từ một trong số những câu hỏi rút ra từ bài giảng của các thầy cô: “Làm sao tạo ra một sản phẩm muối chua (lên men lactic) an toàn cho sức khỏe, nhanh chóng và tự động?”. Điều này đã thôi thúc các thành viên trong nhóm áp dụng những kiến thức được học để giải quyết bài toán này. Nhóm nghiên cứu đã thành công khi chứng minh tất cả các sản phẩm muối chua đều có khả năng kháng vi khuẩn gây bệnh đường ruột. Các kiến thức về Công nghệ Sinh học, Công nghệ IoT đã được ứng dụng để tạo ra món ăn dân dã nhưng vẫn đảm bảo chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm. Nhóm nghiên cứu đã tiến hành khảo sát hơn 50 quán ăn, nhà hàng tại khu vực nội thành Hà Nội và nhận thấy một số vấn đề thường gặp trong quy trình muối chua các sản phẩm rau củ quả. Trong quá trình muối chua tự nhiên, thực phẩm dễ bị các loại tạp khuẩn ngoài môi trường xâm nhập dẫn tới nhiễm khuẩn. Bên cạnh đó, chất lượng của sản phẩm muối chua bằng phương pháp thủ công phụ thuộc hoàn toàn vào độ tươi ngon của nguyên liệu cũng như tỉ lệ pha dung dịch lên men từ muối, đường và nước. Nguyên lý lên men của dưa, cà muối nói chung là nhờ lợi khuẩn Lactobacillus. Theo nhiều nghiên cứu, lợi khuẩn này có khả năng chịu được môi trường có nồng độ muối loãng ở 2,5 - 3% mà nhiều vi khuẩn có hại khác không chịu được. Vì thế, nếu pha nước muối nhạt quá, nồng độ muối thấp (dưới 2,5%) dễ bị các vi khuẩn có hại xâm nhập làm dưa hỏng bị mốc nhớt, khú ủng. Còn nếu pha nước muối mặn quá, nồng độ muối cao sẽ tiêu diệt lợi khuẩn Lactobacillus làm cho dưa khó lên men, lâu chua, thậm chí mặn chát mà không chín ngả vàng. Do đó, thành phẩm sau khi lên men bằng phương pháp thông thường sẽ không đồng đều về hương vị; thậm chí, nếu sử dụng sản phẩm muối chua bị khú sẽ có nguy cơ gây ung thư. Ngoài ra, sản phẩm muối chua theo phương pháp truyền thống thường có thời gian lên men lâu (khoảng 4-5 ngày) và thời gian sử dụng ngắn (khoảng 1-2 ngày) nếu không được bảo quản ở nhiệt độ thấp.

SỰ KẾT HỢP THÔNG MINH CỦA CÔNG NGHỆ CHO MÓN ĂN TRÒN VỊ
Chia sẻ về những khó khăn trong quá trình nghiên cứu, TS. Chu Đức Hà, giảng viên Khoa Công nghệ Nông nghiệp, Trường ĐH Công nghệ, ĐHQGHN cho biết, muối chua là một quy trình phức tạp, đòi hỏi kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm để đạt được hương vị tuyệt vời. Thách thức nhóm gặp phải là quá trình lên men cần diễn ra nhanh chóng nhưng vẫn đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
Với sự hỗ trợ của các chuyên gia trong lĩnh vực Tự động hóa, Công nghệ thông tin, Công nghệ Sinh học, hệ thống lên men thực phẩm tự động - TechNexa đã ra đời nhằm giải quyết các vấn đề mà các nhà hàng, quán ăn và hộ gia đình đang gặp phải về quy trình sản xuất và chất lượng của thực phẩm lên men chua. Hệ thống lên men thực phẩm tự động bao gồm: Thiết bị muối chua tự động và viên men chua. Thiết bị muối chua tự động với 2 phiên bản dành cho hộ gia đình và nhà hàng, quán ăn có dung tích 25 lít giúp lên men rau củ quả trong vòng 24 giờ, đảm bảo tiêu chuẩn về điều kiện nhiệt độ, môi trường lên men, nồng độ dung dịch lên men… Viên men chua là sản phẩm giúp đẩy nhanh quá trình muối chua, kháng vi khuẩn gây bệnh đường ruột, dễ bảo quản và dễ thích ứng với nhiệt độ môi trường. Hiện nay, viên men chua được phát triển với 3 hương vị, phù hợp với văn hóa ẩm thực của từng vùng miền. Với hương vị đậm đà của miền Bắc, viên men muối chua không chỉ làm giàu hương vị cho thực phẩm mà còn kích thích vị giác, mang lại cảm giác ngon miệng chuẩn vị. Trong khi đó, viên men muối chua vị ngọt miền Nam là sự kết hợp giữa hương vị truyền thống đặc trưng của miền Nam và công nghệ hiện đại trong quá trình chế biến. Hương vị cay nồng của viên men muối chua vị cay Tứ Xuyên không chỉ làm say mê các thực khách mà còn tạo ra một trải nghiệm ẩm thực đặc biệt. Sản phẩm này giúp tăng thêm sự phong phú và hấp dẫn cho các món ăn. Sự kết hợp của thiết bị muối chua tự động và viên men chua không những giúp sản phẩm lên men có chất lượng đồng đều mà còn đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm do quá trình lên men đặt trong môi trường kín, tránh nhiễm khuẩn từ môi trường bên ngoài. Có thể nói, đây là lựa chọn tiện lợi giúp tiết kiệm thời gian và công sức cho người sử dụng, tối ưu hóa quá trình lên men nhờ công nghệ lên men vi sinh, thời gian lên men nhanh gấp 3 - 4 lần thông thường.

TRÁI NGỌT CỦA ĐAM MÊ VÀ NỖ LỰC
Với sự nỗ lực của nhóm, hệ thống lên men chua tự động đã được đăng ký độc quyền sáng chế. Đồng thời, TechNexa cũng là dự án đạt giải Nhất cuộc thi Ý tưởng khởi nghiệp sáng tạo công nghệ quốc gia - RnD to Startup 2023. “Đặc biệt, dự án còn nhận được sự đánh giá cao của các doanh nhân thành công trong lĩnh vực kinh doanh, khởi nghiệp. Điều này khẳng định ý tưởng của HUPTECH có tiềm năng ứng dụng trong đời sống” - Phùng Trường Trinh, đại diện nhóm dự án tự hào. Đại diện HUPTECH chia sẻ thêm, nhóm mong muốn công nghệ này sẽ được ứng dụng trong quá trình lên men rau củ quả ở bếp ăn tập thể của các trường học trên địa bàn Hà Nội, hoặc ít nhất ở ĐHQGHN. Chia sẻ về bí quyết vượt qua những khó khăn và áp lực trong quá trình nghiên cứu, Phùng Trường Trinh cho biết, một trong những bí quyết của nhóm là việc thường xuyên trao đổi với các thầy cô tại phòng thí nghiệm sau các giờ học trên lớp. Từ đó, gắn chính bài toán của mình vào những bài giảng của các thầy cô để từng bước tháo gỡ từng câu hỏi khi làm thí nghiệm. Nói về khởi nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp, đặc biệt là nông nghiệp công nghệ cao, TS. Chu Đức Hà cho biết: “Khởi nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp chưa bao giờ là một bài toán dễ dàng. Tuy nhiên, khi làm việc tại Trường ĐH Công nghệ, với chủ trương gắn chặt mối liên kết giữa Viện - Trường - Doanh nghiệp, tôi đã nhận được rất nhiều sự hỗ trợ từ các thầy cô trong Nhà trường cũng như những đồng nghiệp từ đơn vị đối tác trong việc giải quyết các vấn đề liên ngành, từ đó truyền cảm hứng cho các bạn sinh viên trong nhóm khởi nghiệp”. Ý tưởng công nghệ khởi nghiệp này đã minh chứng cho phương châm học bằng làm, chú trọng đào tạo kỹ năng số, năng lực giải quyết vấn đề thực tế thông qua hoạt động thực hành, thực tập thực tế. |