Sơ lược về lịch sử của Chi hội Vật lý Từ học Việt Nam Vật lý từ học bao gồm hai nhóm lĩnh vực: Từ học và vật liệu từ và Vật lý siêu dẫn, trong đó lĩnh vực Từ học và vật liệu từ của Việt Nam đã hình thành và phát triển từ cuối những năm 1960 của thế kỷ trước. Các nhà từ học đã có những đóng góp quan trọng vào việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao ở trình độ đại học và nghiên cứu phục vụ công cuộc xây dựng và thống nhất đất nước. Trong đó, thế hệ vật liệu từ mềm và từ cứng truyền thống như ferrit và AlNiCo đã được nghiên cứu chế tạo thành công và ứng dụng. Đặc biệt, công trình nghiên cứu ứng dụng trực tiếp vật liệu từ vào phá bom thủy lôi ở Cảng Hải Phòng có rất nhiều ý nghĩa. Từ những năm 1980, các nghiên cứu về từ học và vật liệu từ phát triển mạnh mẽ trên các đối tượng vật liệu từ đất hiếm, vật liệu từ vô định hình, vật liệu từ dạng màng mỏng và cấu trúc nano. Lĩnh vực nghiên cứu vật lý siêu dẫn thực sự có điều kiện phát triển kể từ năm 1986, sau khi có phát minh ra siêu dẫn nhiệt độ cao. Trong nghiên cứu Vật lý, trước đây lĩnh vực từ học đã từng là một thế mạnh của Việt Nam. Tính riêng cho lĩnh vực này đã có một số giải thưởng KH&CN có giá trị như: - 01 Giải thưởng Hồ Chí Minh về KH&CN của nhóm cố GS.VS Vũ Đình Cự và PGS Nguyễn Xuân Chánh về công trình phá bom từ trường. - 03 Giải thưởng Nhà nước về KH&CN của nhóm GS.TSKH Nguyễn Xuân Phúc (về vật liệu điện tử), của nhóm GS. TSKH Nguyễn Châu (về vật liệu ferit và vật liệu có cấu trúc nano) và của nhóm GS. TSKH Thân Đức Hiền (về vật liệu từ chứa đất hiếm). - Ngoài ra một số nhà từ học của Việt Nam cũng đã được tặng giải thưởng Giang Chấn Ninh của Hội Vật lý Châu Á Thái Bình Dương, của các Bộ, ngành,… Các nhà từ học Việt Nam cũng đã hội nhập quốc tế rất sớm, tham gia các Hội nghị khoa học, đọc báo cáo mời, xuất bản bài báo và sách chuyên khảo quốc tế. Việt Nam đã tham gia các hoạt động của Ban Chấp hành Hội từ học Châu Á từ năm 2012 với tư cách quan sát viên và đã được bầu làm ủy viên dự khuyết từ năm 2017. Lần đầu tiên, Phân hội Từ học trực thuộc Hội Vật lý Việt Nam đã được thành lập năm 1986, do GS.VS. Vũ Đình Cự làm Phân hội trưởng. Sau một thời gian hoạt động gián đoạn, ngày 27/6/2017, Hội Vật lý Việt Nam đã có Quyết định số 11/QĐ-HVLVN thành lập Chi hội Vật lý Từ học thuộc Hội Khoa học Vật liệu Việt Nam. Hiện nay Hội đã có hơn 100 nhà khoa học đăng ký hội viện. Kế hoạch hoạt động của Chi hội giai đoạn 2017- 2022 1. Công tác tổ chức, tập hợp trí thức; thông tin và phổ biến kiến thức a) Kết nối các nhà khoa học trong lĩnh vực hỗ trợ phát triển sáng tạo của các hội viên và các nhóm nghiên cứu trong nước. b) Giới thiệu thúc đẩy các hoạt động truyền bá và phát triển kiến thức về vật lý từ học và siêu dẫn trong học sinh và sinh viên. Tích cực tham gia các bài viết trên các ấn phẩm của Hội Vật lý Việt Nam. c) Tổ chức biên soạn và xuất bản tài liệu về lịch sử phát triển Vật lý từ học Việt Nam; Biên soạn, biên dịch, tái bản các giáo trình, sách tham khảo về vật lý từ học. d) Thúc đẩy kết nối với doanh nghiệp: Tìm hiểu, lựa chọn đối tác doanh nghiệp chiến lược của Chi hội, hợp tác phát triển các hoạt động chuyển giao tri thức; phát triển các hội viên trong khối doanh nghiệp. 2. Phát triển các hoạt động hội nhập quốc tế a) Tham gia BCH các Hội từ học Châu Á và quốc tế. Tham gia các hội nghị khoa học quốc tế của Hội từ học Châu Á (IcAUMS) và thế giới. b) Kết nối, phát triển hợp tác với các Hội từ học của các nước và các nhóm nghiên cứu trên thế giới. c) Phối hợp với các Hội từ học quốc tế và các nhà khoa học nước ngoài hình thành nhóm tư vấn quốc tế hỗ trợ tổ chức các lớp học, trường hè cho các nhà khoa học trẻ cho Việt Nam. d) Kết nối các nhà từ học Việt Nam ở nước ngoài tham gia hội và các hoạt động của Hội. 3. Tham gia thúc đẩy nghiên cứu khoa học và phát triển tiềm lực Vật lý trình độ cao của đất nước a) Hỗ trợ phát triển đội ngũ thông qua việc xây dựng các nhóm nghiên cứu mạnh ở các vùng miền, địa phương trong khuôn khổ Chương trình phát triển Vật lý, Quỹ Nafosted và kế hoạch phát triển của các đơn vị. b) Tập trung các hội viên từ các vùng miền, các nhóm nghiên cứu trong cả nước xây dựng, tìm các nguồn tài trợ để triển khai một số đề tài có tầm ảnh hưởng lớn. c) Tổ chức viết bộ sách chuyên khảo về Vật liệu từ tiên tiến và ứng dụng, xuất bản ở các nhà xuất bản quốc tế. d) Tổ chức các hội thảo Vật lý từ học hằng năm với quy mô hợp lý. Tích cực tham gia các hoạt động của Hội Khoa học Vật liệu và Hội Vật lý. |